Ağrı isyanını anlatan yazar İhsan Aksoy, Hoybun Cemiyeti öncülüğünde Ağrı Dağı ve çevresinde 1926-1930 yılları arasında minyatür bir Kürt devleti kurulduğunu ve isyanın 100 uçak, 60 bin kişilik bir ordu ile bastırıldığını bildirdi.
Kürt Demokrasi Kültür ve Dayanışma Derneği (Kurd-Der) Ağrı İsyanı konulu panel düzenledi. DEP eski Milletvekilli Selim Sadak, DTP Parti Meclisi üyeleri Naci Kutlay, Canip Yıldırım'ın aralarında bulunduğu çok sayıda kişinin katıldığı panelde konuşan yazar İhsan Aksoy, Ağrı İsyanı'nın Kürtlere karşı yapılan haksızlıktan dolayı kendiliğinden geliştiğini belirterek, isyanın en büyük dayağının dağlarda yaşayan ve Türklerin de aralarında bulunduğu kaçakçılar olduğunu ifade etti. Aksoy, İhsan Nuri Paşa'nın kendiliğinden gelişen harekete öncülük etmek için gönüllü olarak kendini önerdiğini ve İhsan Nuri'nin Hoybun Cemiyeti tarafından paşalık unvanı ile yetkilendirilerek, komutanlık seviyesinde görevlendirildiğini belirtti.
Aksoy, Ağrı İsyanı'na öncülük edenlerin Ermeni Taşnak Cemiyeti ile ilişki içinde olduklarını, Hoybun Cemiyeti'nden İhsan Nuri Paşa, Ermeni Taşnak Cemiyeti'nden Ardaşer Muradyan arasında bir toplantı yapıldığını toplantıda Ermenilerin isyana yılda 300 altın yardımda bulunma kararı alındığı, ancak bu altınların verilmediğini söyledi. Hareketin Ermeniler ile ilişki içinde olmasının bazı Kürt aşiretlerinin tepkisine neden olduğunu, ancak İhsan Nuri Paşa'nın bu tepkileri giderdiğini belirten Aksoy, kendi eğitim sistemi, askeri gücü, jandarma örgütlenmesi hatta Arapça ve Kürtçe yayın yapan Agiri adında gazetesi bulunan bir minyatür devlet kurulduğunu kaydetti.
Aksoy, 'Bu devletin Hoybun tarafından ilan edilen ve sarı kırmızı yeşilden oluşan bir bayrağı bile vardı. Şeriat yasalarına göre hüküm veren bir mahkemesi bile vardı' diye konuştu. Ağrı İsyanı'nın disiplinli, düzenli askeri birlikleri olan, siyasi yapılanmaya giden ilk Kürt isyanı olduğunu belirten Aksoy, Ağrı İsyanı'nın milliyetçi yanı ağır basan bir Kürt isyanı olduğunu, ancak gerici bir isyan olmadığını söyledi. Aksoy, '100 uçak 60 bin kişilik bir ordu ile isyana müdahale ediliyor ve isyan bastırılıyor. Ancak bu isyandan dolayı hareketin öncüleri yakalanamıyor. İsyandan dolayı 700 kişi Adana Sıkı Yönetim Mahkemesinde yargılanıyor ancak bu yargılanma dosyalarının akıbeti bilinmiyor' diye konuştu. ANKARA - DİHA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder