Ağrı merkez camiinin inşaatı

Ağrı Cumhuriyet Caddesindeki merkez camiisinin ilk yapıldığı döneme ait bir fotoğraf.

Merkez Camiinin yapılışına 1948 yılında başlanıp, 1952 yılında bitirildi. Dêr köyündeki tarihi kilise ve Selçuk İlkokulu arkasında bulunup, harabe olan Karakilise'nin taşları ile yapıldı.

Fotoğrafın solunda görülen ise şimdiki Büyük Ağrı Oteli'dir. O dönem Ağrı Belediye Başkanı olan Hamdi Bey (Acarbey) bu inşaatı, dönemin Tümen Komutanlığı binasının planının aynısıyla yapar. O dönemin Ağrı Tümen Komutanı da Ağrı İsyanı döneminde halka çok büyük zulümler yapan Deli Kemal'di. Deli Kemal, Hamdi Beye diyor "inşaatı durdurmazsan topçu atışları ile inşaatı yerle bir ederim." Bundan dolayı fotoğrafta da görüldüğü gibi inşaat hali ile kalıyor. 1970 yılına kadar bu şekilde kalıyor. Sonradan yerine iki katlı işhanı yapılıyor. Ağrı'da çok havalı olan, malı, mülkü ile böbürlenenlere "çima bûye Hemdî Beg?" denilir. Hamdi Beyin birde değirmeni vardı. Abidenin önünden, yerin altından Gurgure isimli bir su akardı. Şimdiki Sıtkiye mahallesindeki Aşê Hemdi Beg'e (Hamdi Beyin değirmeni) giderdi. Abidenin olduğu alanda Ağrı isyanında ölen pilotlar gömülmeden önce mezarlıktı. Sonra mezarlar yeni mezarlığı taşınıp, pilotlar buraya defin edilip abide yapıldı.

İleri de görünen üç katlı bina ise askeri misafirhanedir (şimdiki ptt). Önünde görünen direk ise, alarm direğiydi. Dönemin Ağrılı çocukları ona "canavar düdüğü" derdi.  O binanın arkasında ise eskiden bir kilisenin olduğu büyükler tarafından söylenirdi.

Camii ilk yapıldığında üzerinde kurşun kubbe yoktu. Sonra aşağıdaki resimde görüldüğü gibi üzerine bir kat daha konulup, kubbe konuldu.