Elî Heyder namı diğer Xûçê, Ağrı'da onu kim tanımaz ki.
Takıları çok sevdiğinden dolayı, halk ona "Xûçê" diyor.
Elî Heyder namı diğer Xûçê, Ağrı'da onu kim tanımaz ki.
Ev nivîs ji aliyê Şemoyê Memê ve di sala 2011 an de ji bo kovara Nûbihar hejmara 114an hatiye nivîsandin.
El Yazmaları sitesinin’nin Notu: Orta Doğu’nun kadim halklarından biri olan Kürt halkının, bin yıllardır 4 bölge ülkesinde yaşadığı bilinmektedir. Bununla birlikte Kürt halkın, her ne kadar göz ardı edilse de, bin yıllardır Azerbaycan’da da yaşamaktadır. Azerbaycan Kürtleri hakkında yapılan araştırmayı içeren yazıyı siz değerli okuyucularımızın ilgisine sunuyoruz. Yazıyla ilgili gelecek eleştirileri de yayınlayacağımızı belirtmek isteriz. Özellikle Stalin dönemiyle ilgili yapılan tespitlere yönelik somut delillere dayanan değerlendirmeler varsa iletilmesini rica ederiz.
1927 tarihinde Ağrı dağında yapılan Hoybun (Xoybun) ulusal kongresinden takriben iki yıl evvel Ağrı dağında ulusal bir niteliği olmayan gruplarla askeri güçler arasında sürekli çatışmalar yaşanmaktaydı. Lakin, yaşanan geniş çaplı bu çatışmaların ismi konulmamıştı.
28 Mayıs 1918 yılında Ermenistan Cumhuriyeti kurulur. Haziran 1919’da Ermenistan Cumhuriyeti’nde seçimler yapılır. Müslüman ahali (Azeri ve Kürt) seçimleri boykot eder. Bunun üzerine Ermeni devlet adamları ve ileri gelenleri bölgede yaşayan Kürt ileri gelenlerine mektup göndererek Ermenistan Cumhuriyetine destek vermelerini isterler.
Cumhuriyet kurulduktan kısa bir zaman sonra, Türkçe olmayan köy, dağ, dere, nehir, vadi v.b hemen hemen tüm isimler Türkçeleştirildi. Kürt bölgeleri haricindeki diğer bölgelerde bu yeni isimler büyük bir oranda benimsenildi. Ama Kürt bölgelerinde yine orjinal isimler kullanılıyor olup, Türkçelerinin kullanılmaları bir yana, bu isimlerden halkın haberi bile yoktur. Bu yazıda Ağrıdaki bazı dağların Türkçeleşmiş isimlerini vereceğiz.
Ahmedê Mırazi, 1899 yılında Diyadin'in Tutek köyünde doğmuş. "Biraninêd mın" isimli kitabında o zaman ki Diyadin, Bayazıd ve Ağrı çevresi hakkında değerli bilgiler vermektedir. 1959 yılında yazdığı anıları, 1997 yılında Türkiye'de Deng Yayınları tarafından basılmış.