Amerikan Gazetelerinde Ağrı İsyanları

1926’dan sonra başlayan Ağrı Kürt milli hareketinin ABD basınında geniş yankılar bulduğu ve Ermeni örgütleriyle birlikte organize edildiği biçiminde yorumlar yapılmıştı.The Lethbridge Herald gazetesi;“..Cumhuriyete karşı isyan eden Kürtlerden bin kişinin yakalandığı, daha sonra da İran’dan Kürtlerin gelmesinin yasaklandığı açıklamasını yaparak, isyanda Sovyet Ermenilerinin etkisi olduğu yorumu da yapılmaktadır…”(bkz.The Lethbridge Herald,23 aralık 1926). Amerikan basınında Ağrı isyanını Sevr antlaşmasının gerçekleşme-mesine bağlayan yazıların yayınlanması da dikkat çekmetedir. Örneğin;The Billings gazetesinde, Hindistan’daki eski Amerikan ticaret komisyonu üyesi Charles C. Batchelder tarafından yayınlanan makalede;”…isyanın sebebi birinci dünya savaşı sonunda Türkiye’ye imzalatılan Sevr’in gerçekleşmemesidir.., kendilerini ihanete uğramış hisseden müslümanlar mezopotamya’da, Suriye’de ve Türkiye’ye karşı savaşmaktadır. Çünkü M.Kemal Paşa fesi kaldırmış ve kadınların peçesini açmıştır. Özellikle Kürtler, M.Kemal’in programından ve sert önlemlerinden son derece rahatsızdır, isyanın sebebi de budur…”aynı düşünce The Lethbridge Herald gazetesinde şöyle dile getirilmektedir; ”…müslüman Kürtler, osmanlı İmparatorluğu döneminde imzalanan Sevr antlaşması ile özerk bir yapı kazanmışlardı. Ancak bu gerçekleşmemiştir. O zamandan beri Türklerle, Kürtler çatışma halindedirler…’(bkz. The Billings gazetesi, 27 ocak 1929, The Lethbridge Herald, 12 temmuz 1930).

Syracuse Herald gazetesi,Ağrı Kürt isyanının ulusal bir karektere sahip olduğunu dile getirmektedir; “…isyanının sebebi Kürtçülük hareketidir. Şeyh Said asıldıktan sonra kuvvetli bir askeri güç ile bölgede sıkıyönetim uygulanmıştır. Daha sonra Kürdistan’ı imar etmek için yollar yapılmış, Kürt ulusçuluğuna karşı propaganda yapmak üzere Kürt bölgelerine Türk öğretmenler gönderilmiştir. Böylece Ankara hükümeti Kürt ulusunu aşiret liderlerinin etkisinden kurtarmaya çalışmıştır. Ancak bu çalışmalar Kürtçülüğü ortadan kaldırmaya yetmemiş ve Kürtler yeni bir isyan hazırlığına girişmişlerdir…“(bkz. Syracuse Herald, 6 temmuz 1930)….