Van ve ilçelerinde Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından 32 Hidroelektrik Santralı (HES) ve 3 büyük yeni baraj yapılacak. Zîlan katliamının yapıldığı yer olan Zîlan Çayı üzerinde yapılacak barajla Geliyê Zîlan bölgesi de sular altında kalacak. Yine Çatak, Başkale, Erciş ilçelerinden geçen dere ve çayların üzerine de HES ve barajlar yapılacağı belirtildi. Kentin dört bir tarafına yapılacak olan HES ve barajların bir bölümünün ihalesi yapılırken, bir bölümü ise ihale aşamasına getirildi.
Ekolojist Fatih Şahin, yapılan barajların “güvenlik” barajları olduğunu belirterek, binlerce bitki ve canlının bu barajlardan olumsuz etkileneceğini söyledi.
Van genelinde toplamda 32 HES ve 3 barajın DSİ tarafından yapılmasına karar verildiğini ifade eden Şahin, “1990’larda köyler yakılarak boşaltılıyordu, bugün ise baraj yapılıp boşaltılıyor. Bunun tek amacı bölgedeki toprakları insansızlaştırmak. Biri Başkale, biri Erciş ve biri Çatak olmak üzere 3 büyük baraj inşa edilecek. Yine Erciş’te yapılacak barajla 1930’da yaşanan Zîlan katliamının üzeri örtülecektir. Bu barajların yapılmasının tek nedeni ise güvenliktir" diye konuştu.
'HES'LER TÜM CANLILARIN YAŞAMINI ETKİLİYOR'
Barajlar ve HES’ler için harcanacak paranın sağlık, kültür ve eğitim harcamalarında kullanılmasının daha olumlu olacağını söyleyen Şahin, “Barajlar, savaş konseptinin olduğu bir yerde, tamamıyla savaşa yapılan bir yatırımdır. Baraj ve HES’ler sadece insanların değil, diğer tüm canlı yaşamını da etkiliyor. Çatak; ceviz, arıcılık ve hayvancılık açısından Van’ın maddi açıdan gelir getiren bir ilçesidir. Orayı barajla bitirmek ve köylüleri üretici durumdan tüketici durumuna düşürmek istiyorlar. Bunu hiç kimseye bir getirisi olmayacaktır” dedi.
‘BARAJLAR CANLI FLORASINA BÜYÜK ZARAR VERİYOR’
Barajların yapılacağı derelerde 5 binin üzerinde bitki türünün olduğu bilgisini veren Şahin, “Biyo çeşitlilik bakımından Geliyê Zîlan çok önemli bir merkezdir. Geliyê Zîlan’da 5 bin bitki çeşidi var. Bunların tamamı Zilan Deresi üzerine yapılacak barajdan olumsuz etkilenecek. Sadece baraj altında kalan yerler değil, barajın ekosisteme vereceği ısı da iklim değişikliğine neden olacak ve canlılar için büyük bir tehdit olacak. Ekosistemdeki değişiklikle, canlı florasına büyük bir zarar verilmiş olacak” diye konuştu.
'TURİSTİK MEKANLAR DA YOK EDİLİYOR’
Muradiye Çayı üzerinde kurulan HES’lerin çayı tutsaklaştırdığını dile getiren Şahin, “Kanîsîpî bir güzellik abidesi, Müküs suyunun çıktığı alan da dünyanın en güzel sularında bir tanesidir. Yine Muradiye ilçesi şelalesi ile tanınıyor. Ancak Bendimahi suyu üzerine kurulan HES’ler adeta şelaleyi kuruttu. O güzellik tamamıyla metalaştı. Şelale, devletin kar amaçlı politikalarına kurban edildi. Baraj ve HES’lerle hem canlıların yaşam alanı yok ediliyor hem de turistik mekanlar yok ediliyor” ifadelerini kullandı.
‘HES'LERİN KİRLİ SULARI VAN GÖLÜ'NE AKIYOR’
Şahin, HES’lerin kirli sularının nehirlere, oradan da Van Gölü’ne karıştığını belirterek, HES'lerin incikefal balığının neslini de tehlikeye attığını söyledi. HES’lerin insanı ve canlıyı nasıl tutsak ve susuz bıraktığının zamanla görüleceğini ifade eden Şahin, "Baraj ve HES’lerin alternatifi güneş enerjisidir. Van, dünyada en fazla güneş alan yerleşim yerlerinden biridir. Bugün her evin üzerinde bir güneş paneli olsaydı ısısını ve enerjisini de bu sayede alırdı. İnsanlar da valiliğin dağıttığı kirli kömürleri yakmaz ve havayı kirletmezlerdi” diye konuştu.
32 HES VE BARAJ YAPILACAK
Çatak’ta 13, Bahçesaray’da 4, Başkale’de 4, Erciş’te 5, Çaldıran’da 1 Gürpınar’da 1, Gevaş’ta 1 ve merkez köylerde 3 HES olmak üzere toplamda 32 HES yapılacak. Ayrıca Başkale ilçesi Karasu Deresi üzerine 30 MW'lık Karasu Barajı ve Hidroelektrik Santrali kurulması planlanırken, Çatak ilçesinde bulunan Botan Çayı havzası üzerinde de Narlı Barajı, Zilan Deresi üzerine de yine aynı amaçla büyük bir baraj yapılacak. Van’da daha önce de Çubuklu, Sarımehmet, Küçüksu, Tepedam ve Zernek barajları inşa edilmişti.
MA / Mahmut Ruvanas - Uğur Atabay
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder