Adana zidanında Kürt direnişçiler zehirli iğneyle katledildi

Ağrı isyanından sonra Adana zindanı Serhat’ta zulüm kalesi olarak adlandırıldı. Birçok strana konu olan bu zindana giden her iki kişiden biri bir daha geri dönmedi. Kürt direnişçilerden bazıları da Adana zindanında zehirli iğnelerle katledildi.

Berxwedêrên Kurd di Zîndana Edeneyê de bi derziyê hatin kuştin!

Piştî Serhildana Agiriyê Zîndana Edeneyê li Serhedê weke keleha zilmê hat binavkirin. Ev zîndan di gelek stranan de tê bogin, ji her du kesên ku çûn vê girtîgehê kesek vegeneriya. Di zîndana Edeneyê de hin berxwedêrên Kurd bi derziya jehrê hatin kuştin.

BIROYÊ HESIKÊ TÊLÎ'NİN OĞLU ANLATIYOR

HACI ABDULLAH ÇOKTİN

Hacı Ekber Tufan, 17.11.1954 tarihli Pamukova gazetesinde, Milli Mücadele yıllarına ait anısının bir yerinde şöyle der:
“(...) Melekli’yi kurtarmağa karar verdiler. Fakat Şevket Bey’in bu hareketi tahrirat
kaleminden istifasını icap ettirdiğinden yerine,

Meclis Zilan’ı da aydınlatsın

TBMM’YE DİLEKÇE VERDİ: 1930’DA AKRABALARIM KATLEDİLDİ

1930’da Ağrı’daki isyandan kaçarak çevre köylere sığınan 15 bin kişinin katledildiğini öne süren Sedat Ulugana, Meclis’e verdiği dilekçede olayın aydınlatılmasını istedi.

Çocukluğumun Zîlan Deresi (GÜNAY ASLAN)

Gözlerimizi acılarımıza kapatamayız
Gözlerimizi acılarımıza kapatırsak eğer
Köksüz ve ruhsuz bir ağaca döneriz
Ve; çok sürmez, çürür gideriz...

'O topraklarda hala ot yeşermiyor' (NİHAD GÜLTEKİN)

"Bir teyzem vardı, bana su getir diyordu. Nasıl gideyim teyze diyordum. Annemin ayakkabısıyla gidip o kanların içinde su getirmemle teyzem vefat etti. Sabah uyandığımda yanımdaki iki kardeş ölmüştü. Yalnız yaşlı olan Miste ölmemişti. Bir de annesi ölen bir çocuk vardı, annesinin memesini emiyordu."

Zîlan kan, Zîlan süngüye asılı... (NECMETTİN SALAZ)

Gulazer ana, yaşına rağmen olayın etkisinden kurtulamamıştı. Şu an gibi aklımda kelimeleri. Resmini çekmek istediğimizde "Gazataya vermeyin, gazataya vermeyin, devlet var, cendırme var…" diye uyarıyor, fotoğrafını çekmemizi pek de istemiyordu. Hacı'nın yardımıyla zar zor ikna edip birkaç pozunu alabildik.

Zîlan'da bir eşkıya fotoğrafı ve tarihin tekerrürü (SELAHEDDÎN BIYANÎ)

Bazen yüzüne kadar dökülen uzun saçlarını yana devirip öfkeyle konuşan, dağda bile üzerinde son derece şık elbiselerle gezen, Hesenevdal Medresesinde öğrendiği Ehmedê Xanî'den beyitler okuyan bu bakımlı eşkıya, ısrarla 'Bu savaşı kazanmak için tek bir yolumuz var. Zîlan Köylerine inip bütün çocuklarımızı ve kadınlarımızı öldürelim; bize ayak bağı olmasınlar; işte o zaman dünya alem görsün bakalım kimin yiğit kimin kahpe olduğunu' diye ısrar ediyordu. Xalis Beg, gözleri çakmak çakmak olmuş bu adamı dehşetle dinliyordu...

Kanlı bir derenin hikayesi: Geliyê Zîlan (SEDAT ULUGANA)

'Kadınlar bana bakın! Reşo'mu katletmişler. Kesik başını Erciş'e getirmişler. Yarın en güzel elbiselerimizi giyip hep birlikte Reşo'mu görmeye gideceğiz. En güzel elbisemi giyeceğim ki kumandan bilsin, bu yiğit Reşo bu kadının oğludur.'

Özgür Politika Gazetesi PolitikART eki: Zilan Katliamı

Editörden

1930 yazında düzenlenen 'Zeylan harekatı'nın sonunda gerçekleştirilen Zîlan katliamı, Kürdistan topraklarının son 100 yılda şahit olduğu katliamlar arasında en az bilinenlerden biridir. Wan'ın Erdîş (Erciş) ilçesinde bulunan Zîlan Deresi'nde yaşanan katliamda en az 15 bin insan katledildi, onlarca ateşe verilerek yakıldı.